2022 Yılı Gökyüzü Gözlem Etkinliğinin İkincisi Van’da Başladı
Bakan Varank: “Milli Teknoloji Hamlesi’nin Neferlerini Yetiştiriyoruz”
TÜBİTAK’ın her yaştan gökyüzü meraklısını buluşturduğu Gökyüzü Gözlem Etkinlikleri’nin yeni durağı Van oldu. Etkinliğin açılış töreninde konuşan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank,
“Birilerinin ellerine kaleşnikof verip dağa ölmeye göndermek istediği gençlerimizin ellerine biz teleskoplar veriyoruz. Kandil’e eleman yetiştirilen yerde biz artık Mili Teknoloji Hamlesinin neferlerini yetiştiriyoruz. Bizim farkımız bu” dedi.
Fidanlık Parkı’nda başlayan Van Gökyüzü Gözlem Etkinliği, Sanayi ve Teknoloji, Gençlik ve Spor, Kültür ve Turizm bakanlıkları tarafından, Van Valiliği, Van Büyükşehir Belediyesi, Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (DAKA), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinin katkılarıyla TÜBİTAK’ın koordinasyonunda düzenleniyor.
Etkinliğin açılış töreni Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, Van Valisi Dr. Ozan Balcı, AK Parti Van Milletvekili İrfan Kartal, Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Naci İnci, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Şevli, AK Parti İl Başkanı Kayhan Türkmenoğlu, MHP İl Başkanı Salih Güngöralp, belediye başkanları, akademisyenler ve çok sayıda astronomi meraklısının katılımıyla gerçekleşti.
2 binden fazla kişinin başvuru yaptığı ve kura sonucu seçilen 500 kişinin katıldığı etkinliğin açılış konuşmasını TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal yaptı. Mandal, konuşmasında 2023 yılının uzay çalışmaları için çok önemli ve kritik bir yıl olacağını vurgulayarak,
“TÜBİTAK araştırmacı ve mühendisleri ile tasarlanan, geliştirilen ve üretilen yerli ve milli gözlem uydumuz İMECE 2023 yılının başında fırlatılacak. Yine 2023 yılında TÜBİTAK Uzay Koordinasyonunda araştırmacı ve mühendislerimizce tasarlanıp geliştirilen haberleşme uydumuz 6A da fırlatılmış olacak. Aynı zamanda da ilk uzay yolcumuz 2023 de Uluslararası Uzay İstasyonuna gidecek. Bu nedenle Van’da, Zerzavan’da Erzurum’da, Antalya’da gerçekleştiriyor olduğumuz gözlem etkinliklerimiz çok kıymetli. Geleceğimizin astronomlarının, bilim insanlarının bu etkinliklerimize katılan gençlerimizden olacağına yürekten inanıyorum” diye konuştu.
TÜBİTAK Başkanı’nın ardından sahneye çıkan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank da konuşmasında gökyüzü gözlem etkinliklerinin bu yıl ilk durağının Diyarbakır’ın tarihi Zerzevan Kalesi olduğunu anımsatarak şunları söyledi:
“Birilerinin ellerine kaleşnikof verip dağa ölmeye göndermek istediği gençlerimizin ellerine biz teleskoplar veriyoruz. Van’da da bu anlamda çok manidar bir mekandayız. Bugün içinde bulunduğumuz Fidanlık Parkı’nı terör örgütü ve onun siyasi uzantısı parti bir dönem gençleri dağa kaçırmak için eğitim merkezi olarak kullanıyordu. Belediyenin imkanlarını Kandil’e peşkeş çekenlerin ellerinden bu imkanları aldık. O imkanlar artık milletimizin hizmetinde. Evet, Van’da Kandil’e eleman yetiştirilen yerde biz artık Mili Teknoloji Hamlesinin neferlerini yetiştiriyoruz. Bizim farkımız bu.”
İMECE, Ocak’ta yörüngesine fırlatılacak
Şimdiye kadar özel sektörün, uzay faaliyetlerine katılma konusunda bu kadar ilgi duyduğu bir dönem olmadığını belirten Bakan Varank, “Milli Teknoloji Hamlesi vizyonuyla, Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde uzay çalışmalarına hız kazandırdık. İlk yerli ve milli gözlem uydumuz İMECE’yi Ocak’ta yörüngesine fırlatacağız. Ay’a göndereceğimiz insansız uzay aracında kullanmayı planladığımız hibrit motor teknolojili roket sisteminin testlerini başarıyla tamamladık. Milli uzay programındaki bir diğer hedefimiz de Türkiye’yi astronomik gözlemler ve uzay nesnelerinin yerden takibi konularında daha yetkin bir ülke konumuna getirmek” diye konuştu.
Avrupa’nın en büyük teleskobu Erzurum’da
Bakan Varank, Erzurum’da Karakaya Tepeleri üzerinde, 3 bin 170 metre yükseklikte Doğu Anadolu Gözlem Evi’ni inşa edildiğini belirterek,
“Erzurum’da Avrupa kıtasına kurulmuş olacak en büyük teleskopu inşa ediyoruz dediğimde dalga geçtiler. Erzurum karlıymış da, orada gözlem olmazmış da. İşinize gelince HUBBLE Uzay teleskobu ne kadar güzel, millet neler yapıyor diyorsunuz. Biz kendi teleskobumuzla HUBBLE Uzay Teleskobundan daha yüksek çözünürlükte görüntü alabileceğiz. İnşallah Doğu Anadolu Gözlemevi tamamlandığında, konumu ve optik özellikleriyle dünyanın en önemli uzay gözlem merkezlerinden birisi olacak. Bir sonraki gözlem etkinliğimizi de 22-24 Temmuz tarihlerinde Doğu Anadolu Gözlemevimizin de bulunduğu Konaklı’da gerçekleştireceğiz” dedi.
Milli Uzay Programının önemli bir aşamasını oluşturan “Türk uzay yolcusu ve bilim misyonu projesi” için resmi sürecinin de başlatıldığına işaret eden Bakan Varank,
“Seçilecek bir Türk vatandaşını, 2023 yılında, bilimsel faaliyetler yürütmek üzere 10 günlüğüne uluslararası uzay istasyonuna göndereceğiz. Bilim insanlarımıza ve araştırmacılarımıza yönelik Bilim Misyonu çağrımızı yakın zamanda duyurmuştuk. Çağrı kapsamında seçilecek araştırma projelerinin test ve deneyleri Uzay Yolcumuz tarafından Uluslararası Uzay İstasyonu’nda gerçekleştirilecek. Başvuru için son tarih 22 Temmuz 2022” diye konuştu.
Açılış törenin ardından Bakan Varank, ünlü televizyoncu Pelin Çift’in moderatörlüğünde düzenlenen Doç. Dr. Selçuk Topal ile Diyarbakır Zerzevan Gökyüzü Gözlem Etkinlikleri’nde açıklamalarıyla büyük ilgi çeken Kadriye Diken’in konuşmacı olduğu “Geçmişten Geleceğe Uzay” başlıklı söyleşi düzenlendi.
Etkinlikler kapsamında kurulan stantlarda gençlerin uzaya ilgisinin arttıralacağı birçok atölye düzenlendi. Gece boyunca da alanda kurulan 50’den fazla teleskopla uzmanlar astronomlar eşliğinde gökyüzü gözlemi gerçekleştirildi.
5 Temmuz Salı gününe kadar devam edecek etkinlikler boyunca bilim insanları; öte gezegenler, uydu teknolojileri, aynalardaki yıldızlar, ışık kirliliği, gökyüzünü tanıyalım, temel astronomi konularında doğru bilinen yanlışlar, gökte ne var, yere yakın geçiş yapan astroitler, yıldız örtülmeleri, uzay havası, pulsarlar ve karadelikler, kutup araştırmaları gibi farklı başlıklarda katılımcılara birbirinden ilginç sunumlar yapacaklar.
