YÜKSEK SES, İŞİTME KAYBINA NEDEN OLUYOR
Gaziantep Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı ve KBB Uzmanı Doç. Dr. Secaattin Gülşen’e göre yüksek sese maruz kalma, menenjit ve kafa travması, yetişkinlerde görülen işitme kaybı nedenleri arasında yer alıyor.
Yetişkinlerdeki işitme kayıpları, işitme kaybının tipine ve işitme kaybının nedenlerine göre farklı yaş gruplarında ortaya çıkıyor. Gaziantep Dr. Ersin Arslan Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı ve KBB Uzmanı Doç. Dr. Secaattin Gülşen’e göre yüksek sese maruz kalma, menenjit, kafa travması ve ototoksik ilaç kullanımı yetişkinlerde işitme kaybına neden oluyor. Çocuklarda ise işitme kaybının en sık görülen nedeni olarak bilinen orta kulak enfeksiyonları tedavi edilmediğinde kalıcı işitme kayıplarına yol açabiliyor.
“Yetişkinlerde her yaşta koklear implant ameliyatı yapılabiliyor”
İşitme kayıplı yetişkinlerde işitme cihazından fayda sağlanamadığında en kısa zamanda koklear implantasyon yapılması gerektiğini ifade eden Doç. Dr. Secaattin Gülşen sözlerine şöyle devam etti:
“İleri derecede işitme kayıplı koklear implant adayı yetişkinler için herhangi bir üst yaş sınırı yok, her yaşta rahatlıkla koklear implant ameliyatı yapılabilir. Bir vaka ile anlatmak gerekirse 60-65 yaş üstü bireylerde işitme sinirinin zayıflamasıyla ortaya çıkan, sensörinöral tip işitme kaybı yani sinirsel tip işitme kaybı, genelde yüksek frekanslardaki seslerin algılanmasındaki zayıflık ile kendini gösteriyor. İşitme cihazlarının yeterli gelmediği durumlarda koklear implant, orta kulak implantları ve kemiğe implante edilebilen sistemler de iletim tipi ve sensörinöral tipteki ileri işitme kayıplarında en etkin tedavi seçeneğidir.”
“Erken tedavi olmazsa çocukların entelektüel gelişimi olumsuz etkileniyor”
Gülşen ayrıca, doğumsal işitme kayıplarının erken tanılanıp uygun şekilde rehabilite edilmezse çocuğun entelektüel gelişiminde telafisi mümkün olmayan kalıcı ve olumsuz etkiler bıraktığı konusunda uyarıda bulundu. Doğumsal işitme kaybı olup hiç işitsel uyaran almamış çocuklarda belirli bir yaştan sonra koklear implantasyon yapılsa bile beynin dil öğrenme kapasitesi aşırı zayıfladığı için fayda sağlanamadığını da belirten Gülşen şunları vurguladı:
“Doğumsal işitme kaybı olup hiç işitsel uyaran almamış çocuklarda belirli bir yaştan sonra koklear implantasyon yapılsa da beynin dil öğrenme kapasitesi aşırı zayıfladığı için fayda sağlanamıyor. Doğumsal sensörinöral tip işitme kayıpları genetik ve genetik olmayan nedenlerden kaynaklanıyor. Genetik işitme kaybı olan vakaların yaklaşık yüzde 30’una birtakım sendromlar eşlik ediyor. Genetik olmayan işitme kayıpları doğumsal ya da sonradan meydana gelen nedenlere bağlı gelişebiliyor. Gebelik esnasında geçirilen bazı enfeksiyonlar (Herpes, Sifilis, Kızamıkçık, CMV, toksoplazma) ve doğum sonrası geçirilenler (Kabakulak, Kızamık, Herpes, Menenjit) kalıcı işitme kaybına neden olabiliyor. Bu bağlamda enfeksiyon sonrası gelişen işitme kayıplarını önlemede aşılama büyük önem taşıyor. Doğum esnasında yaşanan bazı problemler (Hipoksi, Sarılık ve prematüre doğum) işitme kaybı için risk teşkil ediyor.”
“İşitme kaybı depresyona sürükleyebiliyor”
Gülşen’e göre yetişkinlerde sonradan görülen ve tedavi edilmeyen işitme kayıpları demans (bunama) gibi bir takım zihinsel hastalıklara neden olabiliyor. Toplumdan ve sosyal çevresinden izole olan işitme kayıplı kişi, bunun sonucunda özgüven eksikliği, içe kapanma ve depresyon gibi ruhsal hastalıklara yakalanabiliyor.
Koklear implant ameliyatı devlet güvencesinde
Türkiye’de ulusal yenidoğan işitme taramasında kalıcı işitme kaybı saptanan bebekler için yapılan uygulamaları anlatan Doç. Dr. Secaattin Gülşen sözlerine şunları ekledi:
“En az 3 aylık işitme cihazı kullanımı ve rehabilitasyon sonrası işitme cihazından fayda görmeyen çocuklar koklear implant ameliyatı için uygun aday oluyorlar. 1 yaşından sonra SUT (Sağlık Uygulama Tebliği) kriterlerinde belirtilen özelliklere sahip olan çocuklara koklear implant ameliyatı yapılabiliyor. Daha önce sadece tek kulak koklear implant ameliyatı SGK kapsamındayken, 2016 yılından itibaren 4 yaşından önce aynı anda iki kulağa birden (bilateral koklear implantasyon) yapılan koklear implant ameliyatı SGK tarafından karşılanmaya başlandı.”
Doç. Dr. Secaattin Gülşen, işitme cihazı ya da koklear implant tercihi hastanın ve hekimin birlikte alacağı ortak karar ile belirlendiğini de ifade etti. (BDS)
