Üniversite adaylarının tercih yaparken dikkat etmesi gereken 14 madde

Üniversite adaylarının, heyecanla beklediği Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) açıklandı. Adaylar, doğru tercih yapabilmenin püf noktalarını araştırıyor. Bu süreçte adayların doğru tercih yapabilmeleri için uzmanlardan destek alınması ve ön hazırlık yapılması gerektiğinin altını çizen Beykoz Üniversitesi Genel Sekreteri M. Murat Şentürk, “Adaylar, puana değil başarı sırasına bakarak tercih yapmalı ve önce bir havuz oluşturmalılar. Bölümleri sıralarken ise en çok istedikleri bölüme göre bir sıralama yapmalılar” diyerek adaylara önerilerde bulundu.

Milyonlarca üniversite adayının merakla beklediği Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçları açıklandı. Birinci oturum olan “Temel Yeterlilik Testi’ne (TYT) giren adayların 3 milyon 8 bin 29’unun, ikinci oturum olan Alan Yeterlilik Testi’ne (AYT) giren adayların 1 milyon 852 bin 635’inin, Yabancı Dil Testi’ne giren adayların ise 132 bin 479’unun sınavı geçerli sayıldı. Adaylar, 27 Temmuz itibariyle 5 Ağustos tarihine kadar tercihlerini yapacaklar. Bu yıl devlet ve vakıf üniversitelerinde örgün eğitim programları için 1 milyon 61 bin kontenjan belirlendi.

Beykoz Üniversitesi Genel Sekreteri M. Murat Şentürk, adaylara yol haritası sunan önerilerini şöyle sıraladı:

1. Tercihler 27 Temmuz-5 Ağustos tarihleri arasında yapılacak. Adaylar, tercihlerini titiz bir ön hazırlık ile yapmalı ve en geç 5 Ağustos gece yarısına dek ÖSYM’ye bildirmeliler.

2. Bu yıl sınavı geçerli olan aday sayısı yeni bir rekor kırarak 3 milyonun üzerine çıktı.

3. Geçmiş yıllarda uygulanan baraj uygulaması bu yıl kaldırıldı. Bu durum yalnızca daha çok adayın tercih yapabilmesine olanak sağlayacak. Başarılı öğrencinin yerine daha az başarılı öğrencinin yerleşmesine yol açmayacak. Kaygılanmayın.

4. Seçeceğiniz bölümlerin kendine has özel koşullar barındırıp barındırmadığını ÖSYM kılavuzunda “bakınız/koşullar” olarak gösterilen bölümden mutlaka inceleyin.

5. Sonuçları geçen yıl ile karşılaştırdığımızda daha yüksek puanlarla daha düşük başarı sıralarının geldiğini görüyoruz. Bunun nedeni sınavın geçen yıla göre daha kolay olması. Bu kafanızı karıştırmasın. Zira bu sınav bir sıralama sınavı. Önemli olan ilgili puan türünde kaçıncı sırada olduğunuz. Bir bölüme yerleşip yerleşemeyeceğinize sizin kaçıncı sırada olduğunuz ve o bölümün geçen yıl en son kaçıncı sıradan öğrenci aldığına bakılarak karar verilebilir. Puana bakarak karar vermek yanlış olur. Ölçütümüz başarı sırası. Unutmayın.

6. Peki nasıl bir tercih listesi hazırlamalıyız? Yapılacak iş başarı sıranıza uygun bir tercih havuzu oluşturmak. Havuza üç çeşit bölüm ekleyin. Önce başarı sıranızın yetmediğini düşündüğünüz ancak çok istediğiniz birkaç bölümü koyabilirsiniz. Sonrasında kendi başarı sıranıza yakın bölümlerden seçimler yapmalı, listenin sonuna doğru ise tedbirli olmak adına kendi başarı sıranızın gerisindeki bölümlerden de seçimler yapılmalısınız. Burada sınır, kazanıldığında kayıt olmak istemeyeceğiniz bölümler. Kazanınca üzüleceğiniz, okumak istemeyeceğiniz bölümlere kesinlikle listenizde yer vermeyin.

7. Havuzu oluşturduk. Şimdi sıra geldi havuzumuzdaki bölümleri sıraya dizmeye. Tercihleri sıraya dizmenin tek bir kuralı var. O da sizin isteğiniz. Havuza bölüm koyarken başarı sırasına bakmıştık ya hani, işte şimdi sıraya dizerken o başarı sırasını göz ardı ediyoruz. Oluşturulan havuzdaki programları sıralarken puana, başarı sırasına bakmadan her adımda hangi tercihinizi daha çok istediğinizi düşünmeli ve tercih listenizi bu şekilde oluşturmalısınız. En çok istediğiniz bölümü en üste yazmalı sonra kalanlardan en çok istediğinizi ikinci sıraya, kalanlardan en çok istediğinizi üçüncü sıraya yazarak bu mantıkla tamamen istek sıranıza göre bir tercih listesi oluşturun.

8. Ölü tercih kaygısına kapılmayın. Listenizi isteğinize göre sıraladığınızda daha geri başarı sırasındaki bir tercih daha ileri başarı sırasındaki bir tercihin üstüne gelebilir. Hiç sakıncası yok. Sonuçta daha geri başarı sırasında olmasına rağmen onu daha çok istiyorsunuz demektir.

9. Tercihlerde üst sıralara yazdıklarınızdan korkmayın, asıl üzerine iyice düşünmeniz gereken şey en altlara yazdıklarınız. Onları gerçekten istiyor musunuz? Kazandığınızda üzüntü yaratacak bir tercihi kesinlikle listenizde bulundurmayın.

10. Vakıf üniversitesi tercih edecek adaylar, ücret, burs ve indirim durumlarını öğrenin, nasıl bir ücretle karşı karşıya kalacağınıza dikkat edin.

11. Türkiye’de yükseköğrenim büyük ölçüde başka şehirde okunuyor. Başka bir şehir tercih edecek adaylar yurt ve konaklama olanaklarını mutlaka araştırın.

12. İlgi ve yeteneklerinize uygun bir meslek seçtiğinizde hem daha başarılı hem de daha mutlu olacağınızı göz ardı etmeyin. Önce kendinizi tanımalı, ilgi ve yeteneklerinizi dikkate almalı, bununla birlikte tercih etmeyi düşündüğünüz bölümlerle ilgili meslekleri araştırmalı, meslek çalışanlarının nasıl yaşamlar sürdürdüklerini öğrenmelisiniz. Unutmayalım ki bir öğretmenle bir yazılım mühendisi aynı yaşamı sürmezler, öğretmen insana dokunurken yazılım mühendisi bilgisayar başında kod yazar. Öğretmenlik iletişim becerisi gerektirirken mühendislik soyut düşünme yeteneği gerektirir. Hatta ikisi de mühendislik olmasına rağmen bir yazılım mühendisiyle bir inşaat mühendisi de aynı yaşamı sürmezler, genellikle benzer ortamlarda çalışmazlar, inşaat mühendisi kafasında baretle bina, köprü, yol yaparken yazılım mühendisi ofis ortamında -hatta küresel salgın gösterdi ki evinde- bilgisayar başında çalışır. Seçilecek mesleği icra eden kişilerle görüşmek ve çalışma ortamlarını görmek de karar verirken yararlı olacaktır.

13. Hangi bölüm tercih ederseniz edin çağımızın yetkinlik çağı olduğunu unutmayın. Mesleki eğitimlerinizi alırken yetkinliklerinizi de geliştirmeyi hedefleyin. Günümüzde hangi işi yapıyor olursanız olun iletişim, ekip çalışmasına yatkınlık, analitik düşünme, bilgisayar teknolojilerini kullanabilme gibi yetkinliklere sahip olmanız önemli. Tercih edeceğiniz üniversitelerde yetkinliklerinizi geliştirme olanaklarını da mutlaka araştırın.

14. Olanağınız var ise üniversiteleri ziyaret edin, akademisyenleriyle konuşun. Ziyaret edemiyorsanız üniversitelerin online tercih danışmanlığı hizmetlerini değerlendirin. Tercih yaparken uzmanlardan yardım almaktan sakın çekinmeyin.