Yeni ÇALIŞMA HAYATININ ŞİFRELERİ
Pandemi ile beraber yaşamlarımızda ani değişimler meydana geldi. Bu değişimler ülke ekonomilerini de önemli oranda etkiledi. Sektörler olumlu ya da olumsuz anlamda radikal değişimlere gitmeye başladılar. Düzenli olarak gerçekleştirilen dijital toplantılarla özel sektör bazında Türkiye GSYH’ nın yaklaşık yüzde 60’ ını oluşturan firmaların üst düzeylerinin faaliyetlerinde yer aldığı Vizyon 100 platformu Dijital CEO ve Dijital CxO sanal toplantı serileriyle şimdiye kadar yaklaşık 300 üst düzeyi bir araya getirdi.
Platformun kurucu üyesi ve dijital stratejist Bülent Kutlu toplantılarda gündeme gelen konu başlıklarını ve yeni dönemin şifrelerini anlattı:
Sağlıklı Yaşam
Pandemi sürecinde ortaya çıkan endişeler ve korkular çalışan performanslarını olumsuz yönde etkiledi ve halen etkilemeye devam ediyor. Şirket çalışanları bu zorlu süreçte yaşamdaki önceliklerini değiştirdi ve ilk sıraya sağlıklı yaşamı koydular. Sade yaşamak, az para harcamak, sağlığına dikkat etmek en önemlisi kendini iyi hissetmek çalışanların önceliği haline geldi. Doğal olarak bu durum şirketlerin ana gündem maddesi oldu. Pandemi sonrası dönemde hep birlikte göreceğiz ki sağlıklı yaşam konusunda şirketler çalışanlarını eğitmeye ve bilgilendirmeye çok daha fazla zaman harcayacaklar ve rutine dönüştürecekler.
Hızlı Ticaret Dönemi
Pandemi e-ticareti ve lojistik sektörlerini çok etkiledi. Hiç beklenilmeyen hacimlere ulaştılar. Öyle ki lojistikte tüm dünya ticaretini etkileyen daha öncesinde hiç gündeme gelmeyen konteyner sorunu bile ortaya çıktı. Dünya pandemi ile beraber hızlı ticaret dönemine girdi. Ticaret yaparken ne yapıyorsanız yapın onu hızlı yapın anlayışı hepimizde yer etti. Dolayısıyla bu yeni dönemde perakende sektöründe hızlı olmayan kurumlar hep kaybeden olacaklar. Yani büyük ve güçlü olanlar değil hızlı ve çevik olanlar ayakta kalacak.
Hibrit Çalışma
Artık uzaktan çalışma, uzaktan eğitim ya da sanal toplantılar hayatımızda. Hibrit çalışmayı son günlerde daha fazla söyler olduk. Bunun önemli bir sebebi o da şudur. Her ne kadar uzaktan çalışma kulağa ilk başta çok hoş gelse de pandemi henüz 1 ya da 1.5 yılını doldurmuşken uzaktan çalışan şirket çalışanlarında motivasyon düşüklüğü başladı öyle ki bazı şirketler çalışanlarına psikolojik terapi bile uygulamaya başladılar. Çünkü insan sosyal bir varlık. Dokunmaya, yüz yüze konuşmaya, tanışmaya kısaca başka insanlara ihtiyacı var. Bunu sanal ortamlarda yapmak bir dereceye kadar mümkün sonrası olmuyor. Ayrıca uzaktan çalışanın evinde kendine ait bir odası olmayabilir, güçlü bir internet altyapısı olmayabilir, güçlü bir bilgisayarı olmayabilir. Evinde gürültü olabilir. Aynı anda ev işlerini de yapması gerekiyor olabilir. Bütün bunlar bir araya geldiğinde salt şekilde uzaktan çalışmanın mümkün olmadığını, insan doğasına aykırı olduğunu düşünüyorum. Bunun yerine mesela haftada 2 gün evinde, 3 gün ofiste çalışma modelleri daha uygun olabilir. Biz buna Hibrit çalışma diyoruz. Hibrit çalışmayı doğru şekilde uygulayan şirketler ve çalışanları için verimliliğin çok artacağına inanıyorum.
Yeni Liderlik Anlayışı ve Çok Şapkalı Liderlik
Pandemi süreci ile birlikte kurumların üst düzey yöneticileri ile ilgili algı ve liderlerden beklentiler değişti. Şirketlerde ara kademelerin azalacak olması liderliğin önemini daha da artırdı. Yeni liderlik anlayışında «yeniyi anlayabilme», «adapte olabilme» ve «uzaktan yönetebilme etkinliği» başlıklarında 3 önemli nokta ön plana çıkıyor. Şirketlerin esnek çalışmayı, hız ve verimliklerini artırması yanı sıra dijital ekosistem ve işbirliği altyapısını kurmaları liderlerin güçlü yönetim ve iletişim altyapılarıyla mümkündür. Bu dönem samimi ve vizyoner liderlerin yükseldiği bir dönem olacaktır.
Pandemi sürecinde şirketleri oldukça zor durumda bırakan önlemler ve uyulması zorunlu sürekli değişen uygulamalar tepe yöneticilerin birden fazla fonksiyonu yerine getirerek 7/24 kritik karar almalarını, akıl oyunları gerektiren bir döneme girmelerini ve yeni yöntemlere göre şirketlerini yönetmeleri durumunu ortaya çıkardı. Çok şapkalı liderlik dediğimiz bu kavramla beraber yöneticiler şirketlerinde her alanda kontrolün sağlanması, hızın artırılması için üzerlerine yük alarak birden fazla fonksiyonu yöneten liderler haline geldi. Çevik, esnek ve verimli bir şirket yönetimleri öne çıktı. Pandemi sonrasında bu durum kısmen değişecek olsa da birden fazla fonksiyonu başarıyla yürüten yönetici örneklerinin artacağını öngörüyoruz.
Z Kuşağı
2000 sonrası doğumlulardan oluşan internet meraklısı, teknolojik okuryazar olan Z kuşağı; çoklu görevlerle şekillendirilmiş, bir görevden diğerine hızlı bir şekilde hareket etmekte ve hata yapmamaktan ziyade hıza daha çok değer vermektedir. Bu kuşak hızlı ticaretin, e -ticaretin tam merkezindedir. Bu kuşakta doğanlar iş hayatına henüz atılmaktadırlar ve önümüzdeki 10 yıla çok etki edeceklerdir. Z kuşağı ile birlikte şirketlerde önümüzdeki 10 yılda önemli organizasyon değişikliklerinin yaşanacağı öngörülmektedir. Z kuşağı doğal olarak dijitaldir ve yeni döneme adapte olmakta hiç zorlanmayacaktır. Adapte olma zorluğu bu dönem öncesi kuşaklar içindir.
Birkaç sene içerisinde üniversite mezunu Z kuşağı çalışanlarını şirketlerde göreceğiz. Z kuşağını iyi anlayan ve kurallarını benimseyen şirketlerin bu yeni kuşağın avantajlarından oldukça faydalanacaklarına inanıyorum. Özellikle dijital çağa ayak uydurmak zorunda olduğumuz bu günlerde şirketlerin Z kuşağına her zamankinden daha çok ihtiyacı var.
Coğrafyasızlık
Pandemi ile birlikte özellikle uzaktan verimli şekilde yapılabilen işlerde (e-ticaret, bilgi teknolojileri, yazılım geliştirme, satış ve pazarlama, finans, insan kaynakları, sahada olmayı gerektirmeyen operasyonlar, danışmanlık, ve arabuluculuk hizmetleri gibi) şirketler, sadece bulundukları coğrafyada değil dünyanın herhangi bir yerindeki uzman ve yetişmiş insan kaynağının kullanılmasına yönelik çalışmalarına hız vermeye başladılar. Coğrafyasızlık, pandemi sonrası dönemde şirketlerin yetenekli ve yetişmiş insan kaynağına en hızlı ve en düşük maliyetle ulaşmanın önünü açacaktır. Ayrıca önümüzdeki dönemde pandemi gibi global krizlerle başa çıkmak için önemli avantajlar sağlayacaktır. Ülkemizde özellikle bilişim ve teknoloji alanında görev alan çalışanların bulundukları yerden tüm dünyaya hizmet vermeleri bu yeni dönemle birlikte çok artacaktır.
Bülent Kutlu, pandeminin “Sade yaşa, az para harca, aşırılıktan kaç, sağlığına önem ver” konularında davranışsal değişikliklere yol açtığını belirterek “Göreceksiniz bu durum akın zamanda ticari hayatı derinden etkileyecek. Perakende sektörü kökten değişecek. İnsanlar artık eskisi gibi AVM’lere gitmeyecek. Bir çok mağaza AVM dışına çıkacak. İnsanlar gereksiz harcamalardan kaçınacak. Tabiat ile iç içe sade bir hayata yönelecek. Farklı bir hayat bizi bekliyor. İnsanların düşünce tarzı ve tüketim alışkanlıkları değiştikçe bazı sektörler bundan çok kötü etkilenecek, bazıları da çok büyüyecek. Kesinlikle e-Ticaret tartışmasız büyüyecek. Kargo ve lojistiğin önemi artacak. Kırsal kesimin değeri artacak. Ofis yapıları değişecek. Herkesin sahip olduğu masalar yerine masaların rezerve edildiği ofisler göreceğiz. Sağlık teknolojilerinde inanılmaz değişiklikler olacak. Bu dünyada herkese şans var ve kartlar yeniden dağıtılıyor. Büyük devletler büyük olarak kalmayabilir. Çevik ve hızlı olan büyük olanı yutacak” diye konuştu.